De resultaten van de jongste studie door het VBO en GUBERNA zijn uitstekend: 96% van de genoteerde vennootschappen leeft de Code na.

Sinds 2005, de datum van de eerste studie, ziet men een significante evolutie in het nalevingspercentage: bijna 11% meer! Ik zie alvast twee verklaringen: de ondernemingen zijn zich beter bewust van de goede praktijken die voortvloeien uit de Code, en het feit dat de Code 2009 hét referentie-instrument is geworden voor alle Belgische vennootschappen die op de beurs noteren.

Eén van de eigenschappen van de Code is zijn flexibiliteit, gebaseerd op een ‘pas toe of leg uit’-benadering. Dit is een essentiële pijler. Het komt erop neer dat genoteerde vennootschappen de aanbevelingen van de Code moeten toepassen. Doen ze dat niet, dan moeten ze de reden daarvoor toelichten, bijvoorbeeld op grond van hun omvang of familiaal karakter.

Op sommige punten kan de naleving nog beter, zoals de regeling van belangenconflicten of de aanwezigheidsgraad van bestuurders op de vergaderingen van het audit- of remuneratiecomité.

Een nieuwigheid in de jongste twee studies is de nadruk die wordt gelegd op de kwaliteit van de motivering bij niet-naleving van een bepaling van de Code. Is de afwijking te wijten aan een al te zware administratieve belasting? Of is de afwijking slechts tijdelijk? Hoe lang duurt die in dat geval?

100% naleving van de Corporate Governance Code moet het uiteindelijke streefdoel zijn. Daarom treedt de Commissie Corporate Governance sinds 2014 proactiever op in het sensibiliseren van genoteerde vennootschappen rond de naleving van de Code en schrijft ze ondernemingen aan die onvoldoende onderbouwde explains verschaffen.

Corporate Governance staat niet stil. De Code heeft nu 8 jaar op de teller. De wereld is veranderd. Er zijn nieuwe regelgevingen ingevoerd. Daarom heeft de Commissie Corporate Governance besloten om de Code 2009 te herzien om rekening te houden met goede praktijken op internationaal niveau, bijvoorbeeld inzake maatschappelijk verantwoord ondernemen, alsook met de ontwikkelingen op regelgevend vlak.

We staan voor een uitdaging. Niet in het minst omdat deze herziening samenvalt met de modernisering van het vennootschapsrecht van minister van Justitie Koen Geens.

Deze beide hervormingen moeten hetzelfde doel voor ogen hebben: ondernemingen en zeker de genoteerde vennootschappen uitrusten met efficiënte governance-modellen, rekening houdend met de terechte verwachtingen van de stakeholders op het vlak van transparantie en reporting.

Philippe Lambrecht, bestuurder-secretaris-generaal