Laatste stand van zaken

De ‘juridische’ Brexit

Het Verenigd Koninkrijk (VK) had de EU officieel verlaten op 31 januari en bepaalde modaliteiten van die ‘scheiding’ (waaronder het lot van de EU-burgers in het VK en omgekeerd) werden bepaald in een terugtrekkingsakkoord dat werd bekrachtigd door beide partijen. Sindsdien onderhandelen beide partijen over de voorwaarden van hun toekomstige handelsrelatie.

The clock is no longer ticking!

Met het einde van overgangsperiode in zicht, periode die is afgelopen op 31 december 2020 om middernacht, zijn de EU en het VK erin geslaagd een handels- en samenwerkingsakkoord te sluiten en op die manier een “no deal” scenario af te wenden. Het akkoord, dat sinds 1 januari voorlopig toegepast wordt in afwachting van de bekrachtiging door het Europees Parlement (gepland in de komende maanden), voorziet een “zero tariff, zero quota” principe. Hierdoor kunnen beide partijen handel blijven drijven zonder de zware last van tarieven of quota's voor export en import (mits in acht nemen van bepalingen inzake oorsprongsregels).

Daarnaast bevat het TCA specifieke bepalingen inzake transport, overheidsopdrachten, intellectuele eigendom, beroepsmobiliteit en sociale zekerheid, energie enz. Er werd bijzondere aandacht besteed aan de visserij en aan politiële samenwerking. Het TCA voorziet ook om het VK, onder voorwaarden, verder aan bepaalde EU-programma's (o.a. inzake innovatie en O&O) te laten deelnemen.

Het akkoord bevat tevens diverse bepalingen om een gezonde concurrentie en een level playing field tussen de EU en het VK te waarborgen, alsook een mechanisme voor het oplossen van eventuele geschillen die in het kader van de tenuitvoerlegging van de tekst door de twee partijen zouden kunnen ontstaan.

De ‘effectieve’ Brexit

Ondanks het brede scala aan onderwerpen dat onder het TCA valt, is dit akkoord geen reproductie van de eerdere situatie en biedt zij het Verenigd Koninkrijk derhalve niet de voordelen van het EU-lidmaatschap. Er zijn op 1 januari dan ook zeer veel wijzigingen en nieuwe regels en procedures ingevoerd, met name op het gebied van douaneformaliteiten en verschillende controles. Die veranderingen zijn het logische gevolg van de handel met een derde land. Zij vloeien voort uit eerdere bepalingen van de Belgische, Europese en Britse autoriteiten, die gedeeltelijk zijn aangevuld door het TCA.

Het is dan ook belangrijk om te benadrukken dat, zelfs met dit handelsakkoord, onze bedrijven worden geconfronteerd met een zware extra administratieve last. Dit vloeit zowel voort uit de uitvoering van wat in het akkoord is geregeld (d.w.z. handel, zelfs op bevoorrechte wijze, met een derde land) als uit wat niet is geregeld (zoals de verplichting om te voldoen aan de Britse procedures of wetgeving, met name met betrekking tot "REACH" voor chemische stoffen.

De autoriteiten helpen bedrijven bij de voorbereidingen

Ondanks het bestaan van dit akkoord en de handelsfaciliterende elementen die het bevat, moeten bedrijven zich volledig in lijn brengen met de zeer vele wijzigingen die sinds 1 januari zijn ingevoerd.

Daartoe vinden ze in de diverse themarubrieken van deze Brexit-website een heleboel officiële informatie van de Belgische, Europese en Britse autoriteiten.

Er werd tijdens de voorbije maanden immers heel wat basisinformatie ter beschikking gesteld van de bedrijven. Hieronder vindt u een selectie van informatiebronnen. We moedigen u bovendien aan om de andere rubrieken te raadplegen voor meer gedetailleerde informatie.

Belgische autoriteiten 

De Belgische overheid heeft de meeste informatiebronnen gegroepeerd op de volgende portaalsite: https://www.belgium.be/nl/brexit

Meer specifiek heeft de FOD Economie heeft een lijst met vragen/antwoorden gemaakt voor bedrijven en particulieren, die heel veel thema’s behandelen (die zelfs verder dan de FOD-bevoegdheden reiken). Diezelfde FOD Economie stelt tevens een checklist (‘Brexit Impact Scan’) ter beschikking van de bedrijven, waarmee ze de impact van de Brexit op hun activiteiten kunnen meten.

Cf. portaalsite: https://economie.fgov.be/nl/themas/ondernemingen/brexit  

De douane heeft eveneens een heleboel informatie ter beschikking gesteld van de bedrijven (zie ook de themarubriek over import en export).

Cf. portaalsite: https://financien.belgium.be/nl/douane_accijnzen/ondernemingen/brexit  

Ook de FOD Buitenlandse Zaken heeft informatie ter beschikking gesteld voor de burgers en ondernemingen.

Cf. portaalsite: https://diplomatie.belgium.be/nl/brexit

In de andere themarubrieken van deze pagina vindt u tal van links naar andere officiële Belgische websites.

Europese autoriteiten 

De Europese Commissie (EC) stelde meer dan 100 themafiches op die de veranderingen sinds 1 januari beschrijven.

https://ec.europa.eu/info/relations-united-kingdom/overview/consequences-public-administrations-businesses-and-citizens-eu_en

Bovendien heeft de EC sinds de aankondiging van de TCA een groot aantal toelichtende documenten ter beschikking gesteld (volledige tekst, brochures, lijst van FAQ's,...) die als bijlage bij het volgende persbericht zijn gevoegd:

https://ec.europa.eu/info/relations-united-kingdom/eu-uk-trade-and-cooperation-agreement_en

Britse autoriteiten 

Ook de Britse autoriteiten hebben al allerlei informatie gecommuniceerd en geüpdatet voor bedrijven, in het bijzonder over de douaneprocedures.

Cf. portaalsite: https://www.gov.uk/transition en https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/925140/BordersOpModel.pdf