Class action: VBO erkend als groepsvertegenwoordiger van kmo’s
Midden 2018 werd het voor een groep kmo’s mogelijk om samen een vordering tot schadevergoeding in te stellen tegen een andere onderneming. Men spreekt van class action of vordering tot collectief herstel. De groep ondernemingen moet zich dan laten bijstaan door een erkende groepsvertegenwoordiger. De minister van Economie heeft het VBO recent als groepsvertegenwoordiger van kmo’s erkend.
Betekent dit dat het VBO van plan is om binnenkort een class action in te stellen?Neen. Het VBO heeft op dit moment geen concrete plannen om een vordering tot collectief herstel in te stellen. De erkenning werd proactief gevraagd. Zo’n erkenning krijgt men immers niet van de ene dag op de andere. Op die manier kan het VBO, mocht het ooit nodig zijn, zijn leden of een bepaalde groep van zijn leden vertegenwoordigen in rechte. Het VBO is uiteraard niet van plan om die nieuwe verantwoordelijkheid lichtzinnig te gebruiken en blijft de voorkeur geven aan de buitengerechtelijke afhandeling van geschillen tussen ondernemingen.
Wat is een vordering tot collectief herstel?
Een vordering tot collectief herstel of class action is een groepsvordering. Een groep personen aan wie een onderneming gelijkaardige schade berokkend heeft, stapt samen naar de rechter. Hun verzoek wordt als één geheel behandeld door de rechter, ook al gaat het om een optelsom van de individuele belangen van elk lid van de groep en niet om een collectief belang van de groep.
Sinds september 2014 kunnen consumenten hun krachten bundelen in zo’n groepsvordering. Naar aanleiding van de fipronilcrisis werd die wetgeving (Boek XVII, Titel II van het Wetboek van Economisch Recht) in 2018 uitgebreid naar de kmo’s. Alleen de Brusselse rechtbanken zijn bevoegd om class actions te behandelen. Een groep kmo’s kan retroactief een groepsvordering instellen voor zover de feiten die de schade veroorzaakt hebben, dateren van na 1 september 2014 en in de mate er geen verjaring is opgetreden.
Welke kmo’s?
Om te bepalen wat een kmo is, verwijst de class action-wetgeving naar de definitie van kmo van de Europese Commissie: elke onderneming waar minder dan 250 personen werkzaam zijn en waarvan de jaaromzet niet hoger is dan 50 miljoen euro of het balanstotaal minder is dan 43 miljoen euro. Meer dan 98% van de Belgische ondernemingen, wier belangen het VBO vertegenwoordigt, vallen onder die Europese definitie van kmo. Het is dus een logische keuze om het VBO als potentiële groepsvertegenwoordiger aan te wijzen, zelfs al is het VBO nooit een voorstander geweest van class actions en is het dat nog steeds niet.
