“Glas is meer dan een product, meer dan een industrie, het is een ecosysteem ...”

Philippe Bastien begon op 24-jarige leeftijd bij Glaverbel (nu AGC Glass Europe), het vlaggenschip van de glasindustrie in België. Van eenvoudige voorruiten tot slimme ramen, het glas wordt gebruikt voor alle mogelijke toepassingen op het gebied van veiligheid, comfort, energieproductie, vormgeving en tegenwoordig dus ook op communicatie- en informatiegebied. Met natuurlijk één constante: transparantie, zijn voornaamste eigenschap. Glas weet onze gast nog altijd te fascineren. Philippe Bastien is in het bijzonder verantwoordelijk voor de afdeling Bouw & Industrie. Een van de vele uitdagingen die hij op zich neemt, is het hergebruik van glasmateriaal bij afbraakwerken. Ten slotte is Philippe Bastien sinds maart 2020 voorzitter van de raad van bestuur van Glass for Europe, de beroepsvereniging van de sector op Europees niveau.

“Alleen geraken we er niet”

Gebouwen performanter maken is een van debelangrijkste instrumenten van de Green Deal, daarop werd half juli nog eens gewezen in het klimaatpakket van de Commissie. Gebouwen zijn verantwoordelijk voor ongeveer 40% van de energieconsumptie van de EU en voor 36% van de broeikasgassen. Nochtans wordt elk jaar slechts 1% van de gebouwen gerenoveerd. “Om de Europese doelstelling van klimaatneutraliteit in 2050 te bereiken, moet 98% van de gebouwen worden gerenoveerd! Een enorme uitdaging, waarbij glas, verantwoordelijk voor bijna 30% van de energieverliezen, een cruciale rol speelt.” Met een drastische vermindering van de warmtedoorgangscoëfficient U, zou de CO₂-uitstoot met 100 miljoen ton kunnen worden teruggeschroefd, aldus onze gast. Philippe Bastien benadrukt dat het aangaan van deze uitdaging – onze gebouwen zo energieneutraal mogelijk maken – overigens onze reële, lokale economie (waaraan hij zelf enorm veel waarde hecht) ten goede komt. Maar alleen zal de glasindustrie daar niet in slagen. “Anders gezegd, we moeten al onze partners mobiliseren, het hele ecosysteem van de glasindustrie.”

Het laatste duurzaamheidsverslag van AGC stelt zes primaire doelstellingen voorop die tegen 2030 moeten worden gehaald. De uitstoot van broeikasgassen verminderen met 30%, het energie- en waterverbruik verlagen met respectievelijk 20% en 15%, geen afval meer storten, de hoeveelheid geproduceerd afval en gebruikte grondstoffen terugdringen en ten slotte de ontwikkeling van nieuwe producten met betere milieuprestaties stimuleren. Wat zal de grootste uitdaging zijn? Philippe Bastien weigert een rangorde te bepalen. Want de grootste uitdaging is net om alle processen en doelstellingen gelijktijdig te doen evolueren. “Om precies te zijn wordt ervan uitgegaan dat voor elke uitgestoten ton CO₂, AGC bijdraagt tot het besparen van 11 ton. Desalniettemin moet ook die ene uitgestoten ton nog beperkt worden. Dat betekent dat je moet werken op verschillende niveaus – nieuwe procedures, nieuwe energiebronnen, nieuwe technologieën voor koolstofopslag, enz. Ook hier is de gedeelde verantwoordelijkheid van andere industrieën of sectoren belangrijk.”

Vraag is hoe AGC Glass Europe gefocust kan blijven op zijn milieudoelstellingen zonder competitiviteit te verliezen ten opzichte van zijn hoofdzakelijk niet-Europese en minder ‘geëngageerde’ concurrenten? Onze gast is categoriek. Een compromis is niet mogelijk. Europa moet zich blijven onderscheiden als leider in duurzame industrie. “Is de gemiddelde consument niet bereid om meer te betalen voor zijn ramen als hij weet dat zijn CO₂-afdruk daarmee verkleint? Om een mentaliteitswijziging te bekomen, moet er aangepast beleid komen, en moet dat beleid vooral worden gecoördineerd op verschillende niveaus.” 

“Een basisproduct sluit kwaliteit en innovatiekracht niet uit”

De digitale transformatie is in de glasindustrie al even bezig. Niet alleen op het vlak van ontwerp (virtualisatie), productie, personalisering (bv. gevelruiten), maar ook op het vlak van nieuwe functionaliteiten, met in het bijzonder de interactie met de omgeving (bv. geïntegreerde antennes voor locatiebepaling). “Vandaag de dag verkopen we iets anders dan een product. Natuurlijk blijft glas een basisproduct. Maar dat is geen ramp en het sluit kwaliteit en innovatiekracht niet uit.”

AGC bleef allesbehalve gespaard door de gevolgen van de crisis, door de drastische daling in de activiteit van de twee grootste glasafnemers, de bouwsector en de autoindustrie. “Je moet weten dat vlakglas geproduceerd wordt met behulp van ovens die continu werken, en zodra die actief zijn, is het moeilijk om ze nog stil te leggen. De productie moest dus worden georganiseerd zonder dat er vraag was op de markt”, verduidelijkt Philippe Bastien, die daarbij ook de inspanningen van de sociale partners onderstreept. “Dankzij hen konden we ons productiesysteem redden, wat zeker niet te onderschatten is.” De crisis zal wellicht voor een structurele verandering zorgen in de vraag: “Met aan de ene kant veel commerciële onzekerheden, in het bijzonder voor de kantoorruimtes, door de nieuwe werkgewoontes. En aan de andere kant een boost op het gebied van de leefomgeving – we pakken energieverlies aan, we verbouwen, we renoveren – opnieuw door de nieuwe werkgewoontes!”

Zet alvast de volgende Let’s Talk-podcast van het Verbond van Belgische Ondernemingen in uw agenda en tune in! Met als gast Erwin Van Osta. Als CEO van Hubo verkiest hij daden boven woorden. Wat allerminst betekent dat de retailfanaat en Usain Bolt van de doe-het-zelfsector geen uitgesproken mening en visie heeft. Dat moet ook wel als voorzitter van Comeos, de federatie van de handel en diensten. Luister naar zijn verhaal op donderdag 28 oktober 2021.