Nieuw verdrag tussen België en Nederland

De grens tussen België en Nederland is met meer dan 450 kilometer de op een na langste na die met Frankrijk (620 kilometer). Het is dan ook niet verwonderlijk dat Nederland een vooraanstaande handelspartner van België is, zowel op het vlak van import als export. Met 16,6% van de handel (113,1 miljard euro) was Nederland in 2021 zelfs de belangrijkste handelspartner van België, vóór Duitsland en Frankrijk.

Het handelsverkeer tussen onze twee landen verloopt volgens verschillende regels, die deel uitmaken van een bilateraal belastingverdrag. Dat verdrag bepaalt de heffingsbevoegdheid van beide staten met betrekking tot transnationale situaties. Het verdrag is grotendeels gebaseerd op een kader dat op OESO-niveau werd ontwikkeld en erop gericht is gemeenschappelijke regels tussen de meeste landen te bevorderen en de heffingsbevoegdheid op een evenwichtige manier te verdelen.

Het doel van zo’n belastingverdrag is om dubbele belasting zo veel mogelijk te voorkomen door, naargelang het geval, de bevoegdheid om een bepaalde inkomstenpost te belasten toe te kennen aan het ene en/of het andere land. Afhankelijk van het type inkomsten zijn specifieke bepalingen en voorwaarden van toepassing.

In de marge van het bezoek van het Nederlandse vorstenpaar aan België afgelopen juni ondertekenden de overheden van onze beide landen een nieuw belastingverdrag. Het gaat om een modernisering van het verdrag dat tot nu toe van toepassing was, op basis van parameters die de afgelopen decennia evolueerden.

Het nieuwe verdrag heeft met name betrekking op:

• de voorwaarden voor het belasten van een ‘vaste inrichting’ (of bijkantoor) van een onderneming, d.w.z. een entiteit die gevestigd is in de andere staat zonder eigen rechtspersoonlijkheid los van het moederbedrijf (in tegenstelling tot een dochteronderneming, die een aparte rechtspersoonlijkheid bezit en normaal gezien volledig onderworpen is aan het lokale vennootschapsbelastingrecht);
• de door een onderneming uitbetaalde en ontvangen bedragen. Het kan daarbij gaan om rente, dividenden of royalty’s;
• de inkomens van werknemers, want veel inwoners van de ene staat steken elke dag de grens over om in de andere staat te gaan werken. Het gaat om de zogenaamde grensarbeiders.
• het (wettelijke of aanvullende) pensioeninkomen dat werknemers in de ene staat kunnen ontvangen hoewel ze tijdens hun loopbaan in de andere staat hebben gewerkt;
• meer specifieke situaties zoals mobiele werknemers, de transportsector of tijdelijke bouwplaatsen.

Het huidige belastingverdrag, dat dateert uit 2001, blijft voorlopig van toepassing totdat verschillende formaliteiten en kennisgevingen zijn afgerond. In België is dat voornamelijk de goedkeuring door de parlementen (op federaal niveau en van de gefedereerde entiteiten met fiscale bevoegdheden). Zodra die formaliteiten zijn afgerond, treedt het nieuwe verdrag in werking. Het zal van toepassing zijn vanaf 1 januari van het jaar dat volgt op de inwerkingtreding. Het is op dit moment nog te vroeg om te kunnen zeggen wanneer dat effectief zal gebeuren, maar we kunnen redelijkerwijs verwachten dat dat 1 januari 2025 of 1 januari 2026 zal zijn.

Tot slot moet worden opgemerkt dat Nederland zelf ook over een breed netwerk van belastingverdragen beschikt, waardoor, naargelang de situatie, fiscale moeilijkheden met betrekking tot inkomsten die in derde landen worden gegenereerd, kunnen worden vermeden. Multinationale situaties moeten dus worden bekeken aan de hand van de verschillende toepasselijke verdragen.