Op dinsdag 21 november werd in Straatsburg het voorstel van richtlijn over een recht van herstel goedgekeurd. Deze zogenaamde ‘Right to repair’-richtlijn garandeert dat consumenten binnen de wettelijke garantieperiode een reparatie door de producent aangeboden krijgen (tenzij dat duurder zou uitkomen dan vervanging). Bovendien zullen consumenten ook buiten de wettelijke garantieperiode over een nieuwe reeks rechten en instrumenten beschikken, die de optie van reparatie gemakkelijker en toegankelijker moet maken.
Een overgrote meerderheid van parlementsleden stemde in met het wetsvoorstel van de Europese Commissie (590 stemmen voor tegenover 15 stemmen tegen en 15 onthoudingen). Dat betekent dat de onderhandelingen met de Raad kunnen starten.
Wat houdt het voorstel van ‘Right to repair’-richtlijn in?
Het voorstel kadert binnen een bredere waaier van maatregelen uit de Green Deal die consumenten moeten helpen de meest duurzame keuzes te maken. Zo worden de principes rond ecologisch ontwerp uitgebreid (zie de Ecodesign for Sustainable Products Regulation) en is er een voorstel van richtlijn ter staving van groene claims (zie Green Claims Directive).
Uit onderzoek van de Europese Commissie blijkt dat 77% van de EU-burgers liever zijn product zou laten herstellen dan een nieuw te kopen. Het ‘Right to Repair’-voorstel heeft de ambitie dat effectief mogelijk te maken door belemmeringen weg te werken en zo te vermijden dat herstelbare producten op de afvalberg belanden. In het voorstel staan enkele gerichte maatregelen:
- Binnen de wettelijke garantieperiode zullen verkopers reparatie moeten aanbieden, tenzij wanneer dat duurder is dan vervanging. Nadat de garantie is verstreken, hebben consumenten nog steeds het recht de reparatie van bepaalde producten te vragen, zoals wasmachines, stofzuigers, smartphones en fietsen;
- Er wordt een online reparatieplatform geïntroduceerd;
- Consumenten zullen bij elke reparateur een Europees reparatie-informatieformulier kunnen opvragen, waardoor de reparatievoorwaarden en -prijzen transparanter worden en het voor consumenten gemakkelijker wordt reparatieaanbiedingen te vergelijken;
- Er wordt een Europese kwaliteitsnorm voor reparatiediensten ontwikkeld om consumenten te helpen reparateurs te vinden die kwaliteitsvol werk leveren.
Standpunt Europees Parlement
Het Europees Parlement wil zo ambitieus mogelijk zijn en de parlementsleden stellen voor om de wettelijke garantie met een jaar te verlengen zodra een product is gerepareerd. Verder wil het Europees Parlement ook zorgen voor meer concurrentie op de reparatiemarkt en stimulansen om voor reparatie te kiezen. De leden stellen onder meer voor om consumenten via nationale reparatiefondsen vouchers en andere financiële stimulansen aan te bieden om reparaties betaalbaarder en aantrekkelijker te maken.
En nu?
Het is afwachten of al die voorstellen de wetgevende eindmeet zullen halen. De Raad zal nu zijn standpunt bepalen en vanaf 7 december zullen de onderhandelingen beginnen. De kans is groot dat het dossier tijdens het Belgische voorzitterschap van de Raad (januari-juni 2024) afgerond wordt.
Lees meer artikels over:
