Meer dan 30 jaar na haar oprichting staat de interne markt, de hoeksteen van het Europese integratieproject, opnieuw bovenaan de agenda van beleidsmakers. Op de top van 17 en 18 april 2024 presenteerde voormalig Italiaans premier Enrico Letta aan de staatshoofden en regeringsleiders van de EU zijn rapport over de toekomst van de interne markt met als titel ‘Veel meer dan een markt’. Hij was daartoe in juni 2023 aangesteld.
Onze eerste analyse
Het VBO en zijn leden verwelkomen het rapport-Letta, dat getuigt van hernieuwde politieke belangstelling voor de interne markt in een beslissende periode voor het concurrentievermogen in Europa. Voor onze ondernemingen, die nog steeds geconfronteerd worden met tal van belemmeringen wanneer ze handel willen drijven met andere EU-lidstaten, is de interne markt namelijk nog niet helemaal voltooid. Om tot die volledig eengemaakte pan-Europese markt te komen, moet rekening worden gehouden met de geglobaliseerde economie en de nieuwe uitdagingen op het gebied van klimaat, technologie, geopolitiek en veiligheid.
We verwelkomen in het verslag in het bijzonder de nieuwe initiatieven voor betere regelgeving, die tot doel hebben de administratieve lasten te verminderen en de kwaliteit van de Europese regels voor onze ondernemingen te verbeteren. Het idee van een 28e (Europese) regeling voor vennootschappen is het onderzoeken waard. Er is echter enige voorzichtigheid geboden wat de initiatieven op sociaal en financieel gebied betreft, waaronder de herziening van de regeling voor staatssteun en van nieuwe Europese financiële middelen, die bijzonder gevoelig liggen.
We hopen ook dat het rapport de komende maanden nauwlettend zal worden opgevolgd binnen de Raad Concurrentievermogen en de Europese Commissie, en dat de belangrijkste conclusies zullen worden opgenomen in de strategische agenda van de volgende Europese legislatuur. Het verdiepen van de interne markt is immers een van de prioriteiten voor het VBO (lees het Europees memorandum van VBO).
Inhoud van het rapport
Het rapport-Letta was het onderwerp van een uitgebreid raadplegingsproces: er vonden meer dan 400 bijeenkomsten plaats in 65 Europese steden tussen Enrico Letta, zijn team en stakeholders zoals nationale overheden, het bedrijfsleven en vakbonden. De informatie in het verslag komt dus vanop ‘het terrein’.
Het 147 pagina’s tellende rapport, dat steunt op een politieke visie en is onderverdeeld in zes hoofdstukken, biedt talrijke ideeën op verschillende beleidsterreinen voor de voltooiing van de interne markt. In de politieke visie wordt terecht opnieuw gewezen op de pijlers die aan de basis liggen van het succes van de Europese Unie: vrije handel en openheid. Die beginselen mogen niet worden vergeten.
Elk van de zes hoofdstukken heeft betrekking op specifieke dimensies en zal de komende weken in detail worden geanalyseerd:
- 1. een vijfde fundamentele vrijheid voor onderzoek, innovatie en onderwijs;
- 2. een interne markt voor sparen en investeren om particuliere en publieke middelen te mobiliseren;
- 3. de Europese integratie op het vlak van (schone) energie, telecom, vervoer, financiële diensten en defensie;
- 4. de ontwikkeling van het ‘recht op verblijf’ (right to stay), dat betrekking heeft op de sociale dimensie van de Europese Unie en de steun voor kansarme regio’s;
- 5. de versterking van de agenda voor ‘betere regelgeving’ (better regulation);
- 6. de externe dimensie van de Unie: internationale handel, uitbreiding en economische veiligheid.
Het verslag bevat ook drie strategische dimensies die een onomkeerbare impact zullen hebben op de Europese politieke agenda:
- 1. De inspanningen voor de dubbele – groene en digitale – transitie van onze economieën.
- 2. De uiteindelijke uitbreiding van de Europese Unie met negen kandidaat-lidstaten.
- 3. De nood aan veiligheid in Europa.
Lees meer artikels over:
