De ECB volgt de weg van de geleidelijkheid
Op de vergadering van 14 juni 2018 kondigde de ECB aan haar maandelijkse opkoop van staats- en bedrijfsleningen te zullen afbouwen na september 2018 (zoals eind 2017 reeds was aangekondigd), om het opkoopprogramma vervolgens per januari 2019 stop te zetten. Wat haar conventioneel beleid betreft, blijft de beleidsrente onveranderd maar verklaart de ECB dat de situatie inzake de prijsevolutie geƫvalueerd zal worden in de zomer van 2019. Volgens het VBO is het een goede zaak om het monetair beleid op een geleidelijke manier te verstrakken: er wordt geen abrupt einde gemaakt aan het aankoopprogramma, en de huidige rentetarieven zullen worden aangehouden zolang het nodig is om de inflatie voldoende te doen stijgen.
Er is dan ook geen reden tot paniek, omdat de ECB zeer duidelijk is over de timing van de bijsturing van haar monetair beleid en omdat die wijzigingen zeer gradueel plaatsvinden, waardoor iedereen zich kan aanpassen aan wat eigenlijk neerkomt op een terugkeer naar de normale situatie. De ECB begint haar monetaire ruggensteun dan ook vooral af te bouwen omdat ze verwacht dat de inflatie, en dus ook de Europese groei, haar doelstelling op een houdbare manier zal benaderen.
Het afbouwen van dit ultrasoepel monetair beleid door de ECB zal natuurlijk niet zonder gevolgen blijven voor gezinnen, bedrijven en overheden. De gezinnen hebben hun investeringen dan wel opgedreven, maar dit geldt ook voor hun schuldgraad, die opnieuw is toegenomen tot 65% van hun beschikbaar inkomen, iets boven het vorige hoogtepunt van 2007. Hoewel de rente op het gros van die schulden voor langere tijd vastligt (en meestal ook opwaarts begrensd is), dient een te plotse rentestijging toch te worden vermeden.
Een geleidelijke afbouw van het aankoopprogramma is dan ook aangewezen, ook om de euro niet opnieuw de hoogte in te jagen. Zo kan het Europese economisch herstel maximaal gaande worden gehouden, want dat zal de komende jaren moeten laveren tussen de onzekerheden van een nieuwe Italiaanse regering met halsbrekende budgettaire plannen, een steeds onduidelijker brexit-scenario en een onberekenbaar handelsbeleid van de Amerikaanse president Trump.