Ondernemingen in moeilijkheden: een arsenaal aan steunmaatregelen
Het aantal faillissementen in België ligt momenteel hoger dan in de afgelopen twee jaar. Dat was een vrij voorspelbaar scenario nu de steunmaatregelen voor de COVID-19-crisis aan hun einde waren gekomen. De maatregelen die de regering in 2020 nam om faillissementen te ‘bevriezen’ en het uitstel dat werd toegekend door de fiscus en de RSZ, waren een echte verademing voor ondernemingen die door de coronamaatregelen waren getroffen en ook vóór 2020 nog gezond waren. Uitzonderlijke tijden vragen namelijk om uitzonderlijke maatregelen. De moeilijkheden waarmee sommige ondernemingen reeds vóór die periode te kampen hadden, zijn echter niet verdwenen en werden enkel even in de ijskast gezet. De steunmaatregelen bezorgden die ondernemingen slechts uitstel en zodra de maatregelen afliepen, kwamen de problemen terug.
Verder is ook de politieke en economische situatie in de wereld voor heel wat activiteiten niet bevorderlijk. De nieuwe crisis door de oorlog in Oekraïne, de forse stijging van de energiekosten en de moeilijkheden bij de bevoorrading van bepaalde grondstoffen en onderdelen brachten de ministerraad er vorige week toe om de steunmaatregelen voor ondernemingen, zoals de verlaging van de toegangsdrempels voor procedures tot gerechtelijke reorganisatie of buitengerechtelijke minnelijke schikkingen tussen schuldeisers, te verlengen. Die maatregelen blijven tot het einde van het jaar van toepassing.
Gezien die toename van het aantal faillissementen wil het VBO eraan herinneren dat er een arsenaal aan wettelijke bepalingen bestaat waar ondernemingen gebruik van kunnen maken om het hoofd opnieuw boven water te krijgen. Ook de ondernemingsrechtbanken zijn bereid om ondernemingen in moeilijke situaties te helpen, te adviseren en te ondersteunen. De insolventiewetgeving voor ondernemingen biedt een bredere kijk op de herstructureringen en is er ook op gericht om failliete ondernemers een tweede kans te bieden. De ondernemingsrechtbank is een belangrijke partner bij herstelprocedures want een goede herstructurering redt banen, aandeelhouders en schuldeisers.
Insolventiedeskundigen - magistraten, advocaten en boekhoudkundigen - benadrukken hoe belangrijk het is om in te grijpen vanaf het moment dat de eerste moeilijkheden opduiken. We stellen vast dat ondernemers in de meeste gevallen pas gebruik maken van al die instrumenten als het al veel te laat is, wanneer de moeilijkheden, wat die ook mogen zijn, al diep doorgedrongen zijn en de onderneming vrijwel op de rand van het faillissement staat en dus nog moeilijk te redden is. De mentaliteit verandert zeer langzaam en ondernemers in moeilijkheden worden nog te vaak gestigmatiseerd, wat hen ervan weerhoudt gebruik te maken van de bestaande hulp- en steunmiddelen.
Het is ook binnen die context dat de regering momenteel werkt aan de omzetting in het Belgisch recht van de Europese richtlijn betreffende herstructurering en insolventie. In die richtlijn wordt gepleit voor een preventief herstructureringskader met oplossingen die een gerechtelijke procedure kunnen voorafgaan. Om te kunnen anticiperen op kritieke situaties worden instrumenten geïmplementeerd voor de vroegtijdige waarschuwing en opsporing van situaties die kunnen leiden tot insolventie. De kamers voor ondernemingen in moeilijkheden bij de ondernemingsrechtbanken zullen een belangrijke rol spelen bij die opsporing. Zoals reeds voorzien in de tijdelijke maatregelen die de regering de afgelopen twee jaar heeft genomen, zou ook een vertrouwelijke procedure worden gehandhaafd om de onderneming voor te bereiden op haar verschijning voor de rechtbank en om het imago van de onderneming te beschermen.
VBO - Het is van essentieel belang dat de wetgever zich tot doel stelt flexibele maatregelen in te voeren, die aangepast zijn aan de verschillende sectoren en soorten activiteiten en de verschillende omvang van de ondernemingen.
Foto ©belga