Iedereen heeft wel een of ander vaag begrip van het fenomeen compliance. Een overkoepelende benadering ontbreekt evenwel. Om daaraan tegemoet te komen, richtte het VBO, in navolging van eerdere leerstoelen, een leerstoel Business Compliance op. Die in samenwerking met de Universiteit Gent en de Universiteit Luik opgezette leerstoel zal voor de eerste keer op een globale manier het fenomeen compliance bestuderen. Het resulterende conceptuele kader zal toelaten concrete verschijningsvormen van compliance beter te begrijpen. Een goede theorie is immers de beste handleiding voor de praktijk.

Tegelijk slaan we een brug tussen de ondernemingswereld en de academische wereld. Nog te vaak worden beide werelden als fundamenteel verschillend beschouwd, terwijl ze in werkelijkheid op vele vlakken op elkaar aangewezen zijn. De ondernemingswereld kan nuttig gebruikmaken van stevige wetenschappelijke inzichten. Omgekeerd kan het ook nuttig zijn voor de academische wereld om te kijken hoe het er op het terrein aan toegaat.

Draagwijdte en belang

Vandaag zijn er nog maar weinig ondernemingen die niet op een of andere manier in aanraking komen met het fenomeen compliance. Vraag is of iedereen zich even bewust is van de draagwijdte en het belang van het fenomeen ‘compliance’? Wie dieper graaft, komt onmiddellijk tot de vaststelling dat het antwoord op heel wat belangrijke vragen niet eenvoudig blijkt, zoals: ‘Wie bepaalt de inhoud van complianceregels, de wetgever of andere (supranationale) organen?’, ‘Hoe worden die regels opgevolgd en afgedwongen?’ Meer fundamenteel rijst de vraag naar de verhouding tussen overheid en ondernemingen. Middels complianceverplichtingen worden immers bepaalde toezichtstaken van de overheid naar de private sector verplaatst.

Gelet op de recente ontwikkelingen op het vlak van compliance, ontbreekt het tot op vandaag aan een overkoepelend, conceptueel kader om dat belangrijke fenomeen te benaderen en te begrijpen. En dat is precies de algemene doelstelling van onze leerstoel: het compliancefenomeen duidelijker en scherper in beeld brengen. Een theorie, een kader bouwen, dat zal toelaten de praktijk beter te begrijpen.

“Vraag is of bedrijven zich voldoende bewust zijn van de draagwijdte en het belang van het fenomeen compliance?”

Evenwicht tussen doel en middel

Voor ondernemingen betekenen complianceverplichtingen een administratieve kost. Bovendien worden aan de niet-naleving van complianceverplichtingen belangrijke sancties verbonden. Is alles dan negatief? Niet noodzakelijk. Complianceverplichtingen worden niet zomaar opgelegd. Fundamenteel streven ze een bepaalde doelstelling na, die de maatschappij en economie ten goede komt. Zoals met elke regel, komt het erop aan het juiste evenwicht te vinden tussen doelstelling en middel.

> Lees ook mijn inleidende speech ter gelegenheid van de oprichting van de ‘Business Compliance’-leerstoel

Dankzij de nieuwe leerstoel, die de brug maakt tussen theorie en praktijk, zal het voor ondernemingen belangrijke onderwerp scherper worden gesteld. We zijn dan ook trots dat we de academische wereld een impuls kunnen geven om dit belangrijke onderzoek te starten.