Het doel van die conferentie was het debat over de anomalieën van ons socialezekerheidsstelsel – zoals de toenemende loonwig, de deplafonnering van de sociale bijdragen en een sluipende deresponsabilisering –  ten gronde te openen, zoals gedelegeerd bestuurder Pieter Timmermans illustreerde in zijn openingstoespraak. Verder wilde het VBO met deze conferentie onderzoeken waar de voornaamste uitdagingen liggen, welke maatregelen nú nodig zijn om het systeem financieel duurzaam te houden, voor zowel huidige als toekomstige generaties.

Het effectief behalen van een werkzaamheidsgraad van 80% tegen 2030 is nog steeds de beste manier om de financiële houdbaarheid van onze sociale zekerheid te garanderen. In realiteit betekent dit dat 600.000 mensen extra aan het werk moeten om die doelstelling te bereiken. We moeten daarom de uitdagingen van de arbeidsmarkt dringend durven aanpakken om zo ook de sociale zekerheid op korte, middellange en lange termijn veilig te stellen. Meer en grondige maatregelen om de 80%-doelstelling daadwerkelijk te halen zijn noodzakelijk, voor de Belgische economie en voor de sociale zekerheid.

Vandaag zien we echter dat die doelstelling en financieringsbron al te makkelijk gebruikt wordt als motivering voor nog meer uitgaven, zonder schijnbaar veel aandacht voor de opportuniteit ervan. Het evenwicht tussen inkomsten en uitgaven en het belang van responsabilisering is  zoek, en de tandem die arbeidsmarkt en sociale zekerheid horen te vormen krijgt stokken in de wielen. Het VBO wil dan ook het debat daarover ten gronde openen en onderzoeken waar de voornaamste uitdagingen in ons socialezekerheidsstelsel liggen.

Het VBO identificeerde daarom 5 grote kernthema’s, die van cruciaal belang zijn om de houdbaarheid van de sociale zekerheid te garanderen:

• De complexe regelgeving en ingewikkelde financieringsstructuren vereenvoudigen, efficiënt snoeien in de vele abnormale situaties, en voorzien in een duidelijk, transparant systeem dat de beschikbare middelen daar inzet waar ze het meeste nodig zijn.
  
  
• Het paritair en tripartiet beheer van de sociale zekerheid onder de loep nemen: zijn de verhoudingen binnen het governance-systeem nog correct? Neemt ieder zijn verantwoordelijkheid als beheerder, en kúnnen de beheerders hun rol vandaag nog ten volle spelen?
  
  
• De obstakels tussen onze arbeidsmarkt en sociale zekerheid wegwerken, zodat er een vlottere wisselwerking komt tussen beide.  Dat vereist dat werken lonender en aantrekkelijker wordt gemaakt voor de effectieve opbouw van pensioenrechten. Daarnaast moeten werkloosheidsvallen weggewerkt worden, moeten we gericht inzetten op het begeleiden van de vele inactieven naar de arbeidsmarkt, en moeten we langdurig zieken ondersteunen in de weg terug naar werk.
  
  
• Het in balans brengen van rechten en plichten van rechthebbenden. Ervoor zorgen dat onze sociale zekerheid responsabiliserend werkt en mensen er minder afhankelijk van maakt.
  
  
• Solidariteit en verzekering opnieuw in evenwicht brengen, in functie van het evenwicht tussen ontvangsten en uitgaven.

“De Belgische sociale zekerheid davert op haar grondvesten, en we kijken ernaar”, zeggen Pieter Timmermans, CEO van het VBO en Monica De Jonghe, directeur-generaal en Executive Manager van het competentiecentrum Werk en Sociale Zekerheid “We geven zonder nadenken meer en meer uit zonder stil te staan bij wie dat uiteindelijk zal betalen, terwijl intussen de vergrijzingskost verder oploopt en de beoogde tewerkstellingsgraad van 80% verder weg is dan ooit. We moeten onze sociale zekerheid dan ook dringend renoveren,  meer responsabiliserend laten functioneren en de anomalieën eruit halen, anders dreigt het failliet van ons systeem, met alle catastrofale gevolgen van dien.”